Cách phát triển Se - Chức năng Dò Đường

Dịch từ cuốn Functions of Type: Activities to Develop the Eight Jungian Functions
Tác giả: Gary Hartzler và Margaret Hartzler
Người dịch: Ngón Cạnh Ngón Trỏ
Bản dịch thuộc diễn đàn mbtivietnam.net. Copy vui lòng ghi rõ nguồn
​

Spoiler: Bài này dành cho ai?

Bài đăng này dành cho những người:

1. Muốn biết Se là gì
2. Có Se vị tri cao vào luyện cho lên thánh
3. Có Se thui chột vào luyện để vực em nó dậy

​

Se trong đây rất healthy, rất đáng yêu. Cảm ơn tạo hóa đã cho Se sinh ra trên đời.

Luyện xong có thấy tốt không thì điều đó tùy thuộc hành động của bạn, chỉ thuộc vào bạn mà thôi​

The Scout - Chức năng Dò Đường​

Cảm giác Hướng ngoại Extraverted Sensing (Se) - hay còn gọi là chức năng “dò đường” tồn tại trong mỗi chúng ta. Se là quá trình ghi nhận thông tin từ những thứ hữu hình, tả thực, tường thuật từ thực tế cuộc sống. Chức năng Dò Đường tập trung vào thu nạp các thông tin đến từ thế giới bên ngoài (Hướng ngoại - Extraverted) thông qua năm giác quan: thị giác, thính giác, xúc giác, khứu giác và vị giác (Cảm giác - Sensing). Chức năng này rất khách quan khi thu nhận thông tin, có nghĩa là Se không đánh giá, phán xét hay làm gì đó dữ kiện, mà chỉ đơn thuần nhìn nhận nó “là gì” mà thôi.

Se sử dụng cả năm giác quan để cảm nhận, tận hưởng cuộc sống thực tại và trải nghiệm mọi chuyện một cách chân thực nhất - đúng như những gì chúng đang xảy ra. Chức năng này nhìn, nghe, ngửi, nếm và chạm vào mọi thứ một cách tường tận, kỹ lưỡng, cảm nhận hình ảnh, âm thanh, mùi vị, cảm giác ấy cụ thể trong từng chi tiết, chính xác như nó vốn có tại ngay thời điểm đó. Xa hơn nữa, chức năng Se đã phát triển có thể lưu giữ những cảm giác này trong tâm trí về nó một cách và khi cần thiết, họ có thể nhớ lại cảm giác ấy một cách dễ dàng.

Nhờ Se, chúng ta có thể phân biệt các màu sắc rõ ràng, trải nghiệm hương thơm của hoa, phân biệt giữa các nốt nhạc, kết hợp vật liệu tại cửa hàng với giấy dán tường ở nhà sao cho đẹp hoặc nhận ra một con chim khi nó hót. Để cảm nhận được cái thế giới luôn tràn đầy cảm giác của Se, hãy khum bàn tay của bạn lại, đặt vào sau vành tai và lắng nghe vạn vật.

Tất cả chúng ta cần phải phát triển một lượng Se tối thiểu để có thể sống và làm việc. Hầu hết chúng ta đều phát triển vừa đủ kỹ năng Se - chức năng Dò Đường để đảm bảo an toàn và tính hợp lý khi thực hiện tất cả các công việc hàng ngày. Và chỉ một số người trong chúng ta tìm thấy niềm vui thực sự khi có thể “nhìn ngắm những tạo tác tuyệt đẹp” hay "dừng lại và thưởng thức hương hoa",...



Extraverted Sensing Skills

Người Dò Đường phát triển

Các kỹ năng cơ bản của Se là sử dụng năm giác quan gồm thính giác, thị giác, khứu giác, vị giác và xúc giác để nhận thức các chi tiết hữu hình trong môi trường một cách chân thực nhất (Se1). "Chân thực" ở đây có nghĩa là các dữ liệu, những sự thật chân phương phải được đánh giá khách quan, không bị phán xét và không mang tính cá nhân. Ví dụ, khi một cá nhân có Se phát triển đi vào phòng, cô ấy sẽ hấp thụ các chi tiết hữu hình về căn phòng: màu tường và các họa tiết, mùi hương, âm thanh, loại sàn nhà, màu sắc, và kết cấu, và cứ như vậy.

Khi Se phát triển, người sử dụng chức năng này sẽ ngày càng sáng suốt trong việc tách biệt các chi tiết (Se2). Ở mức thấp nhất của quá trình phát triển, Se có thể nhìn thấy một chiếc xe màu đỏ lớn. Ở cấp độ phát triển hơn, Se có thể nhìn thấy một chiếc xe màu đỏ thẫm dài 20 feet (6 mét) với nóc màu đỏ rượu, thành lốp trắng, cửa sổ trời và các linh kiện bằng crôm. Ở cấp độ cao hơn nữa, cô ấy sẽ nhận thấy nhiều chi tiết hơn (cửa bị lõm) và thậm chí phân biệt được sắc thái màu sắc (nóc xe hơi bạc màu).

Với một cấp độ phát triển cao hơn, Se có thể tùy ý nhớ lại chi tiết khi cần thiết. Ví dụ, những người đã phát triển Se của họ có thể nhớ được chính xác những gì đã xảy ra trong một tai nạn ô tô mà họ chứng kiến. Bởi vì sự cố được nhận thức một cách khách quan, nên nó có thể được mô tả một cách chính xác và không thiên vị. Các phiên tòa của chúng ta rất cần các nhân chứng có khả năng tuyệt vời này.

Khả năng ghi nhớ chi tiết này cũng giúp nhận ra sự khác biệt giữa các vật thể ngay cả khi chúng không hiện diện (Se3). Như vậy, Se đã phát triển có thể ngửi thấy và nhận biết hương nến cho dù nến có hương thơm giống như hoa hoặc trái cây.

Tại mọi cấp độ phát triển, Se luôn tập trung vào “ở đây và bây giờ” (Se4). Một chất lượng đáng kể của chức năng Se là khả năng nhận thức chính xác và thích nghi với bất cứ điều gì đang xảy ra trong thời điểm này.

Ở mức phát triển tiếp theo, Se sẽ mở rộng nhận thức về bối cảnh và tình huống cụ thể. (Se5). Ví dụ: Se đã phát triển có thể nhớ chính xác khung cảnh nơi cô ấy thấy chùm chìa khóa của bạn mình lần cuối cùng. Không phải bằng cách nhớ lại hành động cầm rồi đặt chìa khóa xuống, mà là bằng cách ghi nhớ lại hình ảnh cuối cùng bằng đôi mắt tinh tế mình.

Càng phát triển, Se càng kiếm tìm những điều kích thích từ thế giới bên ngoài (Se6). Cô ấy thích nhìn, ngửi, nếm, nghe, và / hoặc vuốt ve nhiều hơn. Ví dụ, trực tiếp đi lướt sóng kích thích hơn nhiều so với việc ngắm nhìn sóng biển.

Sức mạnh của tiểu nhân cách (subpersonality) Se là nó khiến ta thật sự tin tưởng rằng bất cứ điều gì cảm nhận bởi 5 giác quan trong hiện tại đều tuyệt đối chân thực (Se7). Điểm yếu nhất của Se là nó có thể phủ định những ý nghĩa hàm ẩn ngụ sau một điều gì đó, và sẽ chỉ tin tưởng vào lời diễn giải theo nghĩa đen của các câu nói và sự việc.

Ở cấp độ phát triển cao nhất, Hướng đạo có thể giữ cho chúng ta tập trung đến mức chúng ta hợp nhất với môi trường (Se8). Ví dụ, một người chơi quần vợt với Se phát triển cao cấp có thể "trở thành quả bóng". Sự tập trung khủng khiếp này không chỉ gồm một vật thể mà gồm cả bối cảnh đang trải nghiệm.

Để đạt được sự cân bằng về tính cách, người sử dụng Se (Se dom và Se aux) cần phải biết rằng hiện tại là kết quả của quá khứ (Si) và các mô hình, mấu t liên kết (Ne) cũng quan trọng như dữ liệu cảm giác Và rằng có một số điều chúng ta có thể biết mà không cần xác định bằng chứng cần thiết để chứng minh chúng (Ni).

Tự chấm điểm

Thang điểm:

5 - Tôi thấy thoải mái, hiệu quả khi làm điều này và tin tưởng vào kết quả mà điều này mang lại.
4 - Tôi nỗ lực và cần suy nghĩ khi làm điều này, thường thì tôi có thể tin cậy vào kết quả.
3 - Tôi có thể làm điều này lúc nào thực sự cần, nhưng tôi không hứng thú hay đề cao nó lắm. Thi thoảng, kết quả mà tôi nhận được cũng đáng tin, nhưng tôi không chắc chắn khi nào mình nên dựa vào đó.
2 - Tôi hiếm khi làm việc này và thường không cảm thấy thoải mái khi phải dựa vào kết quả nhận được từ nó.
1 - Tôi không biết gì về hành vi này.
​

Sử dụng thang điểm trên, tự chấm điểm trình độ sử dụng các kỹ năng Se của mình:

Se1: Tôi để ý, trực tiếp thể nghiệm, và tin tưởng vào năm giác quan của tôi.
Se2: Tôi liên tục sử dụng năm giác quan để quét thông tin từ thế giới bên ngoài và tìm kiếm các dữ liệu cụ thể, rạch ròi, không thể tranh cãi.
Se3: Tôi có khả năng nhìn ra những khác biệt nhỏ nhặt nhất giữa các vật thể mà mình tiếp xúc.
Se4: Tôi thường chú ý đến hiện tại và những trải nghiệm thực tế hơn là đến các sự việc quá khứ hay các khả năng ở tương lai.
Se5: Tôi tập trung vào bối cảnh của tình huống hiện tại.
Se6: Tôi tìm kiếm các kích thích về giác quan từ thế giới bên ngoài
Se7: Tôi thấy thế giới thực đúng như vẻ bề ngoài của nó và tôi sử dụng những dữ liệu sẵn có từ ngoài thế giới để làm việc
Se8: Khi chơi thể thao, tôi có thể nhập xác để “cảm nhận thế giới như quả bóng”, và khi lái xe, tôi cũng sẵn sàng để “trở thành chiếc xe”.​

Nếu điểm của bạn trong 1 kỹ năng thấp hơn 3, thì kỹ năng ấy của bạn thui chột quá rồi, tốt nhất là hãy bắt đầu hành động để kéo nó lên. Nếu bạn đạt 3 điểm trở lên, bạn có thể muốn luyện tập thêm nhằm cảm thấy thoải mái hơn khi dùng nó và thể hiện tốt hơn.


Hoạt động phát triển Cảm giác Hướng ngoại (Se)

Sử dụng cả 5 giác quan để trải nghiệm thế giới bên ngoài (Se1):

• Khi bạn ăn một thứ gì đó, chú ý đến cách bày biện, mùi vị và màu sắc của thức ăn.
• Khi làm vườn. Hãy chú ý cảm giác của đất cát trên tay; màu sắc, kết cấu của cỏ cây, hạt giống; và thậm chí cả mùi hương của chúng nữa.
• Khi nghe nhạc: Lắng nghe những rung động của nhịp phách và giai âm khi từng nốt nhạc vang lên; khi lắng nghe theo giọng ca, hãy thử lắng nghe và thưởng thức âm sắc của giọng ca chứ không phải là nội dung của từ ngữ đang được hát.
• Nhai thức ăn của bạn từ tốn và thật có tâm, cảm nhận những hương vị khác nhau tan chảy trên đầu lưỡi.
• Hãy nhấm thử một vài loại rượu, xem mình có thể nhận ra sự khác biệt trong vị và mùi của các loại rượu khác nhau không. Bịt mắt lại, bạn vẫn có thể nhận ra hương vị của chúng chứ?
• Chú ý đến kết cấu sự vật - cách dệt của từng loại quần áo, khăn trải giường,... chạm vào da bạn gây ra cảm giác gì.
• Trong một khoảng thời gian 2 tiếng, nửa ngày, hoặc cả ngày, hãy nhìn thế giới bên ngoài cho bất cứ điều gì thú vị bằng một hoặc nhiều giác quan của bạn. Khám phá chúng nhé.
• Nhờ sự trợ giúp của một người bạn: Hãy bảo một người bạn nhắm mắt lại rồi dẫn người đó đến một địa điểm thú vị. Chỉnh vị trí cho người bạn đó, sao cho mắt anh/cô ấy đối diện với một khung cảnh thú vị rồi yêu cầu anh/cô ấy mở mắt ra. Cho anh/cô ấy xem nhanh khung cảnh (nhanh như khi máy ảnh chụp ảnh) và nhắm mắt lại. Sau đó lặp lại khoảng 3 - 4 khung cảnh, đảo ngược vai trò.
  Đến lượt của bạn. Khi nhìn, hãy tập trung vào những gì ở đó, không nghĩ đến những gì liên quan đến nó mà bạn từng trải nghiệm, không tưởng tượng tới chuyện những sự vật trong khung cảnh có thể sử dụng vào việc gì, và những sự vật đó là biểu tượng hay tượng trưng cho điều gì. Hãy chỉ tập trung vào những gì thực sự tồn tại ở đó mà thôi.
• Để cho một người bạn nhắm mắt lại. Cho anh/cô ấy ăn vài loại thức ăn khác nhau mà họ chưa từng thấy. Đảo ngược vai trò. Tập trung vào mùi, vị, hình dạng và kết cấu khi thức ăn cọ xát vào lưỡi.
• Nhờ bạn bè đặt vào hộp kín vài món đồ mà thú vị nào đó khi chạm, nghe hoặc ngửi. Nhắm mắt lại và lần lượt lấy từng món đồ để trải nghiệm. Trải nghiệm bằng cảm giác, thính giác, và khứu giác. Đừng đoán nó là gì, chỉ đơn thuần trải nghiệm với những cảm giác hiện tại thôi.

Tiếp nhận thông tin như nó vốn thế (Se2):

• Xem xét cái gì đó như nó vốn thế.
• Liệt kê chính xác những gì xảy ra trong một cuộc họp ngắn. Nhắc lại mọi thứ mà không cho suy nghĩ, cảm nhận, ấn tượng chủ quan xen vào, chỉ những gì thực sự xảy ra.
• Đọc một trang viết, sau đó liệt kê tất cả các thông tin thực tế được đưa ra trên trang. Xem lại những gì bạn đã viết và xóa tất cả các kết luận bạn có thể suy ra từ những sự kiện được cung cấp.
• Lặp lại chính xác như bạn có thể (bằng cách sử dụng từ ngữ của người khác, tông giọng, ngôn ngữ cơ thể, vân vân) những gì người khác đã truyền đạt đến bạn. Trong bối cảnh có nhiều người, hãy chia nhóm 3 người: 1 người quan sát, 1 người làm nguyên mẫu và 1 người bắt chước (bạn). Người quan sát sẽ nhìn cả hành động giao tiếp của nguyên mẫu và hoạt động lặp lại của bạn.
• Nhìn gì đó trong mười lăm giây, sau đó nhắm mắt lại hoặc bỏ đi. Viết hoặc kể lại các chi tiết cụ thể của những gì bạn nhìn thấy. Cuối cùng, kiểm tra tính chính xác.
• Tham gia vào một hoạt động đòi hỏi sự tập trung tổng thể vào những gì đang xảy ra ngay lúc đó. Xem bạn có thể phát triển bao nhiêu thứ bạn có thể quan sát được.

Thu nhận các chi tiết một cách khách quan từ môi trường của bạn (Se3):

• Trong bữa cơm tiếp theo, hãy từ tốn và tận dụng thời gian để ăn uống. Nếm và hít hà, tận hưởng cảm giác thức ăn ngấm vào từng tế bào vi giác trong khoang miệng.
• Nhìn xung quanh bạn. Căn phòng có màu gì? Bạn nghe thấy những âm thanh nào? Bạn có thể ngửi thấy những mùi nào? Bạn có thể cảm thấy những bề mặt nào chạm vào da thịt?
• Cúp tay vào sau tai. Lưu ý bạn còn cần nghe nhiều hơn nữa. Thực hành nghe ở mức độ cường độ đó mọi lúc.

Tập trung vào “ở đây” và “bây giờ” (Se4):

• Tập "đọc" con người bằng cách để tâm các cử động cơ thể nhỏ nhặt của họ, đặc biệt là gương mặt của họ. Chú ý đến sự thay đổi sắc mặt, sự giãn nở đồng tử, nhịp thở.
• Chăm sóc một cái gì đó hoặc một ai đó bằng hành động.
• Dành thời gian ăn bữa tối với bạn bè hoặc gia đình. Chú ý đến những gì đang xảy ra trong từng thời điểm.
• Đặt một bàn chân lên sàn nhà. Trong 5 phút, kể ra tất cả những gì bạn nhìn thấy trong khu vực đó.
• Khi lái xe hay đi bộ, nhìn xem bạn nhận thấy được điều gì đang diễn ra xung quanh mình. Đừng lôi suy nghĩ vào bên trong và cân nhắc điều gì cả.

Tập trung vào bối cảnh của tình huống hiện tại (Se5):

• Khi chơi thể thao, hãy chú ý những gì đang xảy ra xung quanh bạn.
• Sắp xếp các vật dụng trên bàn sao cho có thẩm mỹ. Chú ý đến màu sắc và sự cân bằng và hòa hợp giữa tất cả các vật khi đặt trong toàn bộ phối cảnh.
• Khi làm việc, thực hiện yêu cầu một cách nhanh chóng, làm bất cứ điều gì cần để đáp ứng yêu cầu. Đừng lo lắng về quyền hạn hay việc chuẩn bị các thủ tục giấy tờ cho đến khi yêu cầu được hoàn thành. (Lời người dịch: Ai ơi đừng tin nó lừa đấy. Tốt nhất là đừng dại dột làm theo nếu các chế chưa muốn khăn gói ra đi.)

Nhận thức được các chi tiết, bao gồm cả hoàn cảnh (vẫn Se5):

• Nhìn vào ghế của bạn. Không chỉ chú ý đế các chi tiết trên ghế mà còn để ý nó đang được đặt trên bề mặt nào.
• Theo dõi trận đấu bóng đá, để ý đến việc cầu thủ hay đá bằng chân nào và liệu cầu thủ đó có thể đổi chân khi đối thủ đang tranh bóng phía chân thuận không. Có cách nào để tiền đạo có thể tự do nhận bóng khi được chuyền?
• Tìm kiếm một vệt xước hoặc vết bẩn trên bàn hoặc thảm của bạn. Chú ý đến các dấu vết khác, đừng đánh giá hay phán xét.
• Chú ý đến âm thanh hoặc tiếng ồn. Khum bàn tay và đặt ra đằng sau vành tai, để ý đến âm thanh hoặc tiếng ồn nào hòa vào hoặc nổi bật hơn hẳn các tiếng ồn xung quanh, nhớ là đừng phán xét.

Tìm kiếm thêm nhiều trải nghiệm (Se6):

• Khi bạn nấu một thứ gì mà bạn đã từng nấu, hãy thêm một thành phần khác để làm gia tăng hương vị và/hoặc kết cấu.
• Thử trải nghiệm đi chèo thuyền vượt ghềnh thác trên sông, ca nô vượt ghềnh thác, đi thuyền kayak, hoặc lướt sóng (nhớ đảm bảo an toàn).
• Thử trải nghiệm trò nhảy khinh khí cầu, môn dù lượn, bám diều bay, hoặc nhảy dù (nhớ đảm bảo an toàn).
• Thử trải nghiệm đi bộ qua rừng, đạp xe hoặc leo bộ lên núi (nhớ đảm bảo an toàn).
• Tham gia một khóa học lái máy bay (nghĩa đen nhé các chế, chúng ta đang đọc về Se).
• Đi mát xa. Hít hương dầu, nến, vân vân (đừng hít các chất gây nghiện).
• Đi trượt băng hoặc đạp xe (nhớ đảm bảo an toàn).
• Đến nhà hàng và ăn món bạn chưa từng thử trước đây.

Làm việc với thế giới như là nó vốn có (Se7)

• Xác định các nguồn lực sẵn có (ví dụ: không gian vật lý nơi bạn làm việc) để giải quyết vấn đề và giải quyết vấn đề mà không vượt quá giới hạn thực.
• Khi quyết định chuyện tối nay ăn gì, hãy xác định nhà mình đang có những thức ăn gì rồi và sử dụng chúng để nấu bữa tối.
• Tìm ra bằng chứng thực hoặc làm rõ lại ý tưởng của bản thân.

Hợp nhất với môi trường (Se8):

• Khi bạn lái xe, cảm nhận sức mạnh khi bạn nhấn ga. Hãy nghĩ xem bản thân đang khát như thế nào đang khi nhìn vào đồng hồ báo mức xăng.
• Khi chơi quần vợt, bóng rổ, bóng đá hoặc bóng chày, hãy xem những vết trầy xước trên quả bóng chứ không chỉ là quả bóng. Trải nghiệm những điều quả bóng cảm thấy, ví dụ: bay qua không khí như nó. Trải nghiệm nơi quả bóng sẽ đến ngay sau thời điểm bạn chạm vào nó.
• Khi bạn đi dạo, nhìn xuống mặt đất để xem góc nhìn của mắt con ếch như thế nào, trải nghiệm bay vút cao như một con đại bàng, bắt lấy hương hoa như một chú ong.

 

Tự chấm điểm

3 - Se1: Tôi để ý, trực tiếp thể nghiệm, và tin tưởng vào năm giác quan của tôi.
2 - Se2: Tôi liên tục sử dụng năm giác quan để quét thông tin từ thế giới bên ngoài và tìm kiếm các dữ liệu cụ thể, rạch ròi, không thể tranh cãi.
3 - Se3: Tôi có khả năng nhìn ra những khác biệt nhỏ nhặt nhất giữa các vật thể mà mình tiếp xúc.
2 - Se4: Tôi thường chú ý đến hiện tại và những trải nghiệm thực tế hơn là đến các sự việc quá khứ hay các khả năng ở tương lai.
2 - Se5: Tôi tập trung vào bối cảnh của tình huống hiện tại.
3 - Se6: Tôi tìm kiếm các kích thích về giác quan từ thế giới bên ngoài
2 - Se7: Tôi thấy thế giới thực đúng như vẻ bề ngoài của nó và tôi sử dụng những dữ liệu sẵn có từ ngoài thế giới để làm việc
1 - Se8: Khi chơi thể thao, tôi có thể nhập xác để “cảm nhận thế giới như quả bóng”, và khi lái xe, tôi cũng sẵn sàng để “trở thành chiếc xe”.

Điểm trung bình 2,25 làm tròn 2 lần là lên 3. Cũng không đến nỗi nào

 

cái se8, làm liên tưởng tới mấy cái phim TQ hay xem, kiểu lĩnh hội bí kíp , người kiếm hợp nhất

 

Se(x)- y point
1-2
2-3
3-3
4-1
5-1
6-2
7-2
8-1
Trung bình 1.75 cho làm tròn lên 2 @@

 

Sexy point thui chột khôn tả Làm thế nào bà chị sống sót được trên đời nhỉ?

 

Tự chấm điểm:
1 - 4 điểm
2 - 4 điểm
3 - 3 điểm
4 - 2 điểm
5 - 4 điểm
6 - 1 điểm
7 - 3 điểm
8 - 1 điểm

Điểm là 2,75.

 

Se1-4, Se2-5, Se3-4, Se4-4, Se5-3, Se6-3, Se7-3, Se8-2
Trung bình: 3.5

 

Se1 - 2; Se2 - 2; Se3 - 3; Se4 - 2; Se5 - 3; Se6 - 1; Se7 - 2; Se8 - 1.
Tb: 2.
Trước khi làm nghĩ Se của mình phải cao hơn nhiều, tầm xấp xỉ 3 X﹏X

 

Se1: 4 Se5: 2
Se2: 3 Se6: 1
Se3: 4 Se7: 1
Se4: 2 Se8: 1

kết quả là 2.25, chẳng trách, hiện thực thật nhàm chán, tại sao phải để ý chi tiết quá nhỏ như hạt bụi vậy T-T.
Cảm thụ âm nhạc, ko khí, hương vị thích thật nhưng mấy cái như vết trầy thật nhảm hết sức...

 

Se7: câu thứ 3 ý chỉ "vật chứng cụ thể" ("physical evidence or confirmation") cho quan điểm của bản thân.
Se5: câu thứ 3 có vẻ như đang đánh giá khả năng xử lí tình huống khẩn cấp, trường hợp này ứng cứu kịp thời là tối quan trọng còn lại hạ hồi phân giải. Đây là điểm khác biệt so với Te.